11 مرداد 1400

کهربا

 

ماهیت

ارگانیک، غیرمعدنی

فرمول شیمیایی

C10H16O

رنگ

زرد، نارنجی و قهوه‌ای

ضریب شکست

1.54

وزن مخصوص

1.08

سختی

5/2-2

 

کهربا و 6 روش تشخیصی غیرآزمایشگاهی

گرم، درخشان و آغشته به رد میلیون‌ها سال در تاریخ زمین، کهربا از دوران باستان توجه ها را به خود جلب کرده است. در ادامه 6 روش برای تشخیص اولیه کهربا از نمونه‌های قلابی ارائه خواهد شد.

تست بصری کهربا

یکی از اولین روش‌ها در بررسی کهربا و جواهرات ساخته شده از آن، تست بصری یا چشمی آن است. دانه‌های اصلی کهربا از نظر ظاهری منحصر به فرد بوده بنابراین در هنگام ارزیابی باید به دنبال نقص باشید. برخی از نقص‌های رایج، ترک‌های ریز یا حباب‌های

هوا است. اندازه مهره‌ها نیز باید کمی متفاوت بوده و شکل آن نباید همیشه گرد باشد. وقتی کهربا لمس شود کمی گرم است که در رابطه با نمونه‌های قلابی چنین نیست. 

تست آب نمک

آزمایش مؤثر دیگر جهت شناسایی کهربای اصل از قلابی، آزمایش آب نمک است. برای انجام این آزمایش به حدود 7 قاشق چایخوری نمک و یک فنجان آب با اندازه متوسط نیاز است. تمام نمک را در آب حل کرده و در مرحله بعد کهربا در آب انداخته می‌شود.کهربای اصل در این آب شناور می‌شود در حالی که نمونه‌های قلابی در آب فرو می‌روند. اشکال این روش این است که برای کهرباهای سوارشده قابل استفاده نیست.

تست اصطحکاکی

یکی از ساده‌ترین راه‌های تشخیص کهربا از کوپال انجام تست اصطحکاکی است. از آنجا که کهربای واقعی دارای خواص الکترواستاتیکی است، می‌تواند در صورت شارژ کافی، کاغذهای کوچک یا گردو غبار را بردارد. بنابراین برای شارژ کهربا باید آن را به مدت 20 تا 60 ثانیه به صورت مالشی به پارچه‌ای کشید. سپس کهربای شارژ شده را به تارهای مو نزدیک کنید. اگر موها به سمت سنگ کشیده شد به این معنی است که استاتیک تولید شده و به احتمال زیاد کهربا واقعی است اما اگر شارژ نشده باشد و تنها سطح سنگ چسبناک باشد به این معنی است که کوپال است.

تست سوزن داغ

یک روش دیگر برای تمایز کهربای اصل از تقلبی تست سوزن داغ است. برای انجام این آزمایش باید یک سوزن را گرم کرده و سپس آن را به سنگ فشار داد. در صورتی که سوزن فقط اندکی وارد سنگ شود یا ترک‌هایی ایجاد شود به این معنی است که سنگ به احتمال زیاد کهربای واقعی است. همچنین اگر کهربا اصل باشد، بوی تند درخت قدیمی به مشام می‌رسد. اما در هنگام انجام آزمایش سنگ مشابه یاتقلبی، سوزن به راحتی وارد می‌شود و بوی پلاستیک یا کاج تازه (کوپال) حس می‌شود.عیب اصلی این آزمایش نیز برجای ماندن اثر سوختگی روی سنگ است.

تست خراشیدگی

تست خراش معمولاً زمانی انجام می‌شود که کهربا قیمتی نیست چرا که این تست تخریبی بوده و به نگین آسیب وارد می‌کند. با انجام این تست می‌توان شیشه‌های رنگی را از کهربا تشخیص داد. مهره‌ شیشه‌ای با استفاده از فلز خش برنمی‌دارد اما کهربایواقعی به دلیل سختی پایین (5/2-2) به راحتی خراشیده می‌شود.

تست بو

این تست ممکن است برای افرادی که زیاد با این رزین طبیعی (کهربا) آشنایی ندارند کمی دشوار باشد. دلیل اصلی این امر این است که باید تفاوت بین رایحه کوپال و کهربا برای فرد قابل تشخیص باشد.بوی کهربا نسبت به کوپال قوی‌تر است. در سایر موارد مشابه و قلابی نیز احتمالاً با گرم کردن مهره بوی پلاستیک به مشام می‌رسد.